Cathleen O’Grady
Geçtiğimiz 10 bin yıl boyunca Avrupa Afrika Güney Asya ve Orta Doğu da Kolej Escort birbirinden uzakta yaşayan topluluklar kendi başlarına önemli bir genetik değişim elde etti bu süt şekeri olan laktozun yetişkinler tarafından sindirilme yeteneğiydi Araştırmacılar bu yeteneğe sahip olan ve süt mandıracılığı kültürlerinde Rus Escort yaşayan insanların beslenmede güzelleşme sağladığını daha fazla çocuk doğurduğunu ve böylelikle genetik değişimleri yaydığını düşünüyorlardı
Bununla birlikte insanların süt eserleriyle beslendiği lakin yetişkinlerin yüzde 95 inin genetik açıdan laktoz direncine Yenimahalle Escort sahip olduğu Moğolistan dan toplanan datalar üzere beklenmedik bulgular son yıllarda bu kıssaya meydan okudu Artık gerçekleştirilen bir araştırma süt mandıracılığı ile ilgili büyük arkeolojik data kümelerini eski DNA larla birleştiriyor ve Avrupa genelindeki laktaz direncinin yetişkinliğe kadar yayılmasından evvel insanların binlerce yıl boyunca süt tükettiğini ortaya koyuyor Araştırmacılar hastalık ve kıtlıkların laktoz direncini bir sıhhat sorunu olmaktan çıkarıp ölümcül hale getirdiğini ve sindirim özelliği bağlamında ağır doğal seçilim devirlerini tetiklediğini savunuyorlar
BULGULAR FARKLI SONUÇLARA İŞARET EDİYOR
York Üniversitesi nde arkeolog olarak misyonunu sürdüren ve çalışmaya dahil olmayan Jessica Hendy araştırmayla ilgili olarak süt kullanımı ile laktaz direnci ortasındaki münasebete dair uzun müddettir sahip olduğumuz anlayışı değiştiriyor diyor
Arkeologlar yeni araştırmada son 9 bin yılı temsilen 554 Avrupa bölgesinden toplanan yaklaşık 7 bin antik çanak çömlek modülünden sağlanan süt kalıntılarını bir ortaya getirdiler Çömleklerde koruma edilen yağları incelemek vasıtasıyla Avrupa da sürdürülen süt çiftçiliğinin yükselişini ve düşüşünü izlediler Akabinde antik DNA uzmanlarıyla birlikte bu bilgileri tıpkı bölgelerden ve devirden kalan 1293 dizilenmiş insan genomunda saptanan laktoz direnci belirtileriyle karşılaştırdılar
Zaman içinde değişkenlik gösteren süt eserleri kullanımı laktaz direncindeki değişimlerle örtüşmüyordu Araştırmacılar bundan çok kıtlık ve hastalık işareti olduğunu düşündükleri şeyin antik DNA da bulunan laktaz direncindeki sıçramalarla en gerçek biçimde eşleştiğini keşfettiler ve ulaştıkları sonuçları Nature mecmuasında paylaştılar Nüfusun küçülme devirlerini belki de kıtlıkları ve daha fazla nüfus yoğunluğunun yaşandığı vakitleri muhtemelen hastalıkların daha hızlı biçimde yayıldığı zamanları tespit etmek maksadıyla arkeolojik kayıtlara başvurdular
BELLİ ŞARTLARDA TEHLİKELİ BİR HALE GELEBİLİR
University College London da insanın evrimini inceleyen bir genetikçi olan araştırma ortak muharriri Mark Thomas süt kullanan kültürlerde laktoz direncinin hastalıktan ya da açlıktan ölen beşerler açısından tehlikeli olabileceğini savunuyor Thomas süt tüketen laktoz direnci sahibi bir insanın olağanda şişkinlik ve ishalden muzdarip olduğunu bunun utanma ve rahatsızlık duyma haricinde daha şiddetli tesirleri olmadığını tabir ediyor Ancak şiddetli seviyede yetersiz beslendiğiniz bir durumda ishal olursanız önemli problemlerle karşı karşıya kalırsınız Dünyadaki en büyük mevt sebeplerinden biri önemli biçimde yetersiz beslenen insanlarda görülen sıvı kaybıdır
Araştırmacılar bulguların tek başına süt mandıracılığının laktaz direncinin yayılmasının gerisinde yatan ana sebep olmadığı fikrini desteklediğini ve doğal seçilim baskısının büyük ihtimalle sırf hastalık ve kıtlıkla birleştiğinde daha da güçlendiğini tabir ediyorlar
Hendy sürmekte olan araştırmaların heyecan verici bir yol olduğunu lisana getiriyor Bununla birlikte antik nüfus dalgalanmaları hakkında kestirim yürütmenin ve bunlara neyin neden olduğunu anlamanın güç olduğu konusunda ihtarda bulunuyor
Harvard Üniversitesi nde moleküler arkeolog olan Christina Warinner araştırmanın Orta Avrupa da yaygın görülen laktaz direncinin şaşırtan derecede geç ortaya çıkması üzere daha evvelki araştırma sonuçlarını tamamladığını lisana getiriyor Yeniden de yeni araştırmanın birkaç büyük data kümesinin tartısını sorguladığını belirtiyor Warinner süt mandıracılığının tarihinin sürprizlerle dolu olduğunu ekliyor Geçmişin karmaşalarını sahiden daha yeterli anlamamıza yardımcı oluyor
Kaynak Science
Çeviren Tarkan Tufan