ANKARA – Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Kolu Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Bilim Şurası Üyesi Serhat Ünal, Alchem Life uyumunda düzenlenen toplantıda Covid-19’un Türkiye’deki son durumunu anlattı.
Türkiye’nin hadise görülme sıklığında dünyada 7’inci sırada olduğunu söyleyen Ünal, “Son haftalarda milyon nüfus başına en çok hasta görülen ülkelerin başında geliyoruz. Geçen haftayı bu türlü geçirdik, bu hafta Paraguay bizim üstümüze çıktı. Yani salgın coşa coşa geliyor. Kısmı kapanma kapsamında beşerler hafta sonu sokağa çıkma yasağında elinde poşet dışarıya çıkıyor. Güya poşet sokağa çıkma pasaportu oldu. Şu anda gidip pek de yeterli görünmüyor” sözlerine yer verdi.
‘MUTASYONLARI PCR TESTİNDE TESPİT EDEBİLİYORUZ’
Son devirde yaygın bir biçimde görülen mutasyonların PCR testinde tespitinin mümkün olduğuna vurgu yapan Ünal, “Virüse karşı bugün yaygın olarak PCR testi yapılıyor ve buna karşı oluşan antikorlara bakılıyor. Şu ana kadar varyantları kaçırdığına yönelik bir data yok. PCR olumluluğu hem korona virüsü, hem İngiliz, hem Günay Afrika, hem de Brezilya varyantını yakalayabiliyor lakin hangi mutant olduğuna dair ismini koyamıyor. Bu yüzden de ikinci bir PCR testi kesin ismini koymak için yapılıyor” açıklamasında bulundu.
‘ASEMPTOMATİK HASTALARA HİDROKSİKLOROKİN VE FAVİPİRAVİR VERİLMEMELİ’
Ünal, korona virüsü testi olumlu çıktığı halde hiçbir semptom göstermeyen şahısların, hastalığın tedavisi için verilen ilaçları kullanmamasını önererek şöyle konuştu:
“Antiviral olarak elimizde Hidroksiklorokin ve Favipiravir var. Hidroksiklorokin isimli ilacın bir işe yaramadığını aşağı üst anlaşılmış durumda. Favipiravir ile ilgili soru işaretleri var. Bu hastalığın viral devrin sonunda vermek kaydıyla Remdesivir denilen Amerikan ilacı var. Bu ilaçla ilgili de soru işaretleri olmakla birlikte şu anda dünyada ruhsatlanmış tek ilaç. Yeni ilaçlar için biraz daha vakit var. Batıda ve Avrupa’da hastaneye yatmayan bireye antiviral verilmiyor. Biz teşhis konan herkese maalesef ki Hidroksiklorokin ve Favipiravir öneriliyor. Benim şahsi kanaatim asemptomatik hastalara anti viral tedavi vermeye gerek yok. Dikkatli kullanmakta yarar var. Semptomatik hadiselerde verelim, ayakta kullananlara da yakın tabip takviyesini sağlamak lazım.”
TÜRKİYE’DE ÖNE ÇIKAN 4 AŞI
Ünal, Türkiye’de devam eden aşı çalışmaları hakkında da bilgi verdi. Şu anda çalışması devam eden 16 aşıdan 4 adedinin öne çıktığını aktaran Ünal, “Bunlardan en öne geçeni Erciyes Üniversitesi tarafından üretilmekte olan inaktif aşı. Bu ayın sonunda faz 2 çalışmasının raporlaması olacak, mayıs sonu da faz3 çalışması başlayacak. Wuhan kabahatine karşı geliştirilmiş bir aşıdır. Bunun gerisinden Orta Doğu Teknik Üniversitesi artı Bilkent Üniversitesi, boşaltılmış virüs çeperinin içerisine virüse ilişkin değişik 4 protein koydular, VLP de denilebilir. Bunun çalışmaları faz1 denemeleri de Ankara Onkoloji Hastanesi’nde başladı. Peşinden Nanografi şirketinin üzerinde çalıştığı burundan sprey biçiminde olan aşı çalışması geliyor. Çok yakın vakitte Ankara Kent Hastanesi’nde faz1 çalışması başlayacak. Ankara Üniversitesi’nin Adeno5 tabanlı aşısı var; o da yakında faz1 çalışmasına başlayacak” dedi.
‘SİNOVAC AŞISININ KIYMETLENDİRME SONUCU ÇOK İYİ’
Türkiye’nin dünyada uygulanan aşı sayısında 6. sırada olduğunu belirten Ünal, Sinovac aşısı ile ilgili yapılan değerlendirmelerin olumlu olduğundan bahsetti: “Türkiye tercihini yan tesirin az olduğu aşıdan yana kullandı. Ülkede 24 merkezde faz3 çalışması yapılan aşı, yüzde 83 buçuk semptomatik enfeksiyonundan koruyor. Şu ana kadar 7 buçuk milyon bireye yapılan ikinci doz aşıdan 14 gün müddet geçen bireylerde kıymetlendirme yapıldı. 6 buçuk milyon şahısta sonuçlar pek güzel. Tüm olumlu olaylar içerisinde 65 yaş üsttü şahısların oranı aşı öncesi yüzde 17,7’ydi yüzde 8,2’ye düşmüş. Bizim kendi işçimize yaptığımız çalışmada 4 bin 600 bireye aşı yapmışız. Bu şahıslardan 65 kişi aşıdan sonra hasta olmuş ancak hastaneye yatan yok. Yani aşı çalışıyor.”
‘İNGİLİZ MUTASYONU NEREDEYSE YÜZDE 80 YAYILIM GÖSTERİYOR’
Covid–19 aşılarının varyant virüslerde tesir edip etmediğine dair de açıklama yapan Serhat Ünal, “Maalesef Güney Afrika ve Brezilya mutasyonunda kaçış var” dedi ve ekledi:
“Türkiye’de ocak ayında İngiliz mutasyonu yüzde 5 idi, şubat ayında 25, mart ayında 50 oldu, artık neredeyse yüzde 80 yayılım gösteriyor. Aşının aktifliğine gelirsek İngiliz mutasyonun aşıdan kaçışı yok. Güney Afrika ve Brezilya mutasyonunda maalesef aşılardan kaçış var. Biz aşıyı ne kadar geciktirirsek ve mutasyonlara çoğalma bahtını ne kadar çok verirsek o kadar mutasyon olacak, aşıdan kaçış o kadar hızlanacak. O yüzden yeni olay denetim edilecek, iki mümkün olan en süratli formda aşı yapılacak ki bunlar olmasın. Şu an hala geç değil. Zira aşıdan kaçan cürümler şimdi yaygınlaşmadı. Salgın hala devam ediyor.”
‘PASTİL AĞIZDA OLUŞAN VİRÜSÜN ÇOĞALMASINI ÖNLÜYOR’
Öte yandan Ünal, Covid–19 ile gayrette toplumsal ara ve maske kullanımı üzere fizikî önlemlerin yanı sıra ağız-boğaz bölgesinin korunması için de tekliflerde bulundu. Phytorelief isimli pastilin ağızda oluşan virüsün çoğalmasını engellediğini tabir eden Ünal, şöyle konuştu: “Tükürük bezleri değerli bir virüs üretim merkezi haline geldi. Buradaki virüsü ne kadar erken indirirsek ya da virüs geldiğinde onu karşılayacak bir sistem kurabilirsek bulaşmayı ve hastalığın şiddetini engelleriz. Kars Kafkas Üniversitesinden arkadaşlarımız tükürükten PCR testi yaparak da teşhis koydular. Yani tükürüğün içerisinde PCR yakalanacak kadar virüs var. Phytorelief isimli ilaçta zerdeçal, zencefil ve nar kabuğu belirli ölçülerde karıştırılmış. Bu hücrede virüsün çoğalmasını durduruyor. Phytorelief ismi verilen pastil asemptomatik hadiselerde kullanılmasından 3 gün sonra yüzde 91 oranında kişinin PCR testini negatife çevirmiş. Bu akciğer inen virüsü tedavi etmez lakin ağız içindeki çoğalmayı durdurması da kıymetli. Sav edildiği üzere Phytorelief, kalabalık yerlere girilmeden evvel ‘bir tane alırsam 3 saat mühletle gittiğim yerde virüsün yerleşmesini pürüz olabilirim’ telaffuzlarına bakıldığında evet olabilir.”