Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, Diyarbakır’da “Demokratik Geleceğimizin İnşası: Kürt Meselesi” çalıştayı açılışına katıldı.
Çalıştayda konuşma yapan Ahmet Davutoğlu, bütün dünyada yeni periyoda girildiğini, devletlerin kedini tekrar yapılandırmaya çalıştığını belirtti.
Davutoğlu, “Tarih süratli bir ivmeyle akıyor. Ve bu tarih akışı içerisinde kendisini yanlışsız vakitte, gerçek formda tekrar yapılandıran ülkeler, toplumlar, geleceğe ümitle bakacak biçimde girecekken, geçmiş endişelere, dürtülere, psikolojilere, çağdaşlaşma sürecinde yaşanan tansiyonlara dayalı önyargıları aşamayan toplumlar, önümüzdeki yüzyıla çok daha çetin kaidelerde girecekler” dedi.
“Gelecek sene Türkiye için tarihi manada kritik bir periyot olacak” diyen Davutoğlu, “Seçimin ne vakit yapılacağını bilmiyoruz. Her ne kadar iktidar gelecek seneyi gösteriyorsa da daima zikrettiğim konu Türkiye’de biz 2 şeyden emin olamayız. Bir, ecelin ne vakit geleceğinden. İki ise seçimin ne vakit geleceğinden” tabirlerini kullandı.
2023’ün birebir vakitte cumhuriyetin ilanının 100’üncü yılı olduğunu hatırlatan Davutoğlu, “Toplum bir taraftan seçim telaşına girerken öteki tarafta hepimizi ilgilendiren hususlarda seçim telaşından bağımsız bir biçimde önümüzdeki bir yüzyılı tekrar inşa edecek bir uğraş içerisinde olmamız lazım. Gelecek Partisi’ni kurarken yüzyıl uzunluğu süregelen ve artık kronikleştiği varsayılan meseleleri da yüzleşmeden korkmadan her türlü fikre açık bir halde el alma konusunda bir prensip benimsedik” diye konuştu.
‘GENEL DEMOKRATİKLEŞME SIKINTILARI VAR, BİR DE KÜRT VATANDAŞLARIMIZA HAS SIKINTILAR VAR’
“Aslında hepimiz tıpkı ırmak yatağında akıyoruz. O ırmak yatağını birileri farklı derelere, kollara ayırmaya çalışsa da o dere yatağını buluyor vakitle. Geçmişte de, yüzyıl içinde çok önemli meydan okumalar, yanlışlar yapıldı. Çağdaşlaşma sürecini daha tamamlayamadan bir ülke globalleşmenin bütün meydan okumalarıyla da karşı karşıya kaldı. İşte bu bağlamda biz Türkiye’nin her problemini açık bir formda konuşurken, o vakit Kürt sıkıntısını de, Kürt vatandaşlarımızın yaşadıkları acılar sorununu de kendi ortamızda tartışmıştık. Anadilde eğitim hakkı tahminen de birinci defa bizim partimizde programa açık bir biçimde yazıldı. Mahallî idareler de demokratik haklar konusunda kayyum atanmasına karşı da çok açık ve net bir hal ortaya koyduk. Şöyle bir tasnif yapmıştık zihnimizde: Bir, Türkiye’nin bütün demokratikleşme problemlerini bünyesinde taşıyan genel demokratikleşme sorunlarımız var. Herkesi ilgilendiren demokratikleşme sıkıntıları. Bir de Kürt vatandaşlarımıza has sıkıntılar. Üçüncü bir öge olarak da hudut ötesindeki Kürt tarihdaşlarımız ve -ben bütün vatandaşlarımızın uzantılarını soydaş olarak gördüğüm için- soydaşlarımız var. Onlarla ilgili problemler var.”
Davutoğlu daha sonra parti içindeki tartışmalar sonucu hazırladıkları “Kürt Sorunu: Yeni Bir Demokratikleşme Sürecinin Temel Unsurları” başlıklı metni iştirakçilerle paylaştı ve iştirakçilerin görüşlerini, tenkitlerini sunması istedi.
Davutoğlu’nun açıkladığı 10 unsurluk metin şöyle:
1. Yeni bir zihniyet: Kürt Problemini ortaya çıkaran anti-demokratik zihniyet ve siyasetler, birçok medeniyete mesken sahipliği yapan bu toprakların mayasına da asırlarca bir ortada yaşamış milletimizin tarihî hafızasına da yabancıdır. Yaşanan ağır travmaların tesiriyle geçen yüzyılın başında hayata geçirilen tektipleştirici, ayrımcı ve güvenlikçi otoriter paradigma, yüzyıl sonra bugün bile yüzleşmek ve çözmek zorunda olduğumuz pek çok maliyet üretmiştir. Cumhuriyetimiz 100. yılına girerken bir asır öncesine giden sorun başlıkları daha fazla varlığını sürdüremez. Kürt Sıkıntısı başta olmak üzere tüm sıkıntılarımızın tahlili için global, bölgesel ve ulusal düzlemde yaşanan esaslı dönüşümü hesaba katan yeni bir zihniyet inşasına muhtaçlık bulunmaktadır. Geçmişteki kusurlarla yüzleşerek, deneyimlerden dersler çıkararak yeni bir sayfa açmak, yeni bir süreç başlatmak zorundayız. Bu süreç, bütün vatandaşlarımızın her manada eşitliğini tesis ederek toplumsal barışımızı ve ortak aidiyetimizi güçlendirecek tam demokratik bir Türkiye inşa etmeyi öngörmektedir.
2. Ortak ve yerli bir yaklaşım: Problemlerimizin tahlili için ülkemizin bütün farklılıklarından süzülen ortak ve yerli bir lisana gereksinimimiz bulunmaktadır. Tahlili öteki başkentlerde, öbür modellerde aramak yerine insanlığın deneyiminden yararlanan lakin kendi dinamiklerimizi temel alan bize mahsus bir tahlil geliştirmek zorundayız. Bu çerçevede, yeni bir sürecin en asli niteliği bir bütün olarak bu ülkenin birikimlerine dayanması ve yerli dinamiklerin eseri olmasıdır.
3. Sivil, özgürlükçü ve kapsayıcı anayasa: Tam demokratik bir Türkiye inşa etmenin ana omurgası insan hak ve özgürlüklerine dayanan özgürlükçü yeni bir anayasadır. Devleti öncelikli görüp insanı ikinci plana iten, farklılıklarımızı tehdit görüp tektipleştirici bir model dayatan 12 Eylül Anayasası vakit kaybedilmeden tedavülden kaldırılmalı, sivil, özgürlükçü, kapsayıcı yeni bir anayasa hazırlanmalıdır. Bu anayasanın yaslanacağı siyasal tertip insan hak ve özgürlüklerine dayalı kapsayıcı demokrasidir. Türkiye yeni yüzyıla muhtevası prestijiyle tüm toplumu kapsayan, oluşum süreci prestijiyle bütün toplum kısımlarının iştiraki ile oluşan yeni bir anayasal taban üzerinde girmelidir.
4. Fikir ve söz özgürlüğü: Türkiye’yi tam demokrasi gayesine ulaştıracak, halkımızın huzur ve refahını artıracak yeni toplumsal mukavelenin ruhunu eksiksiz bir niyet ve tabir özgürlüğü oluşturmalıdır. Niyet özgürlüğünün olmadığı bir ortamda insanların problemleri tespit edebilmesi, problemlerin tarafları ortasında diyalog kurabilmesi ve empati yapması beklenemez. Hukuk sistemi niyet ve tabir özgürlüğünü müdafaayı ve sürdürmeyi temel alarak tekrar düzenlenmeli, sivil toplum ve akademinin hukukî açıdan özerklik ve özgürlüğü garanti altına alınmalıdır.
5. İmtiyaza ve ayrımcılığa dayanmayan eşit vatandaşlık: Etnik kökenimiz, dini, mezhebi ve siyasi inancımız ne olursa olsun hepimiz Türkiye Cumhuriyeti’nin onurlu eşit vatandaşlarıyız. Benimsediğimiz prensip eşit vatandaşlık prensibidir. Kimse özel bir imtiyaz ve ayrıcalığa sahip olmadığı üzere hiç kimse ayrımcılığa da tabi tutulamaz. Çoğulculuk katlanılması gereken bir külfet değil, tersine savunulması gereken temel bir yapı taşıdır. Siyasi temsilde temel prensip toplumsal çeşitliliğin temsili, bürokratik atamada temel kriter, ehliyet ve liyakat olmalıdır.
6. Kapsayıcı muhataplık: Kürt Sorununun muhatabı bütün vatandaşlarımız, siyasi partilerimiz ve bütün ögeleriyle sivil toplumdur. Kürt sorunu tüm tarafların karşılıklı güvensizliği değil, itimadı üzerine oturtulmak zorundadır. Türkiye’de Kürt sorunu tek bir siyasi partinin değil her siyasi partinin öncelikli gündemlerinden birisi olmalıdır. Kürt vatandaşlarımızın görünen ve görünmeyen, tabir edilen yahut edilmeyen siyasi, toplumsal, ekonomik, kültürel ve türel hiçbir mahzurla muhatap olmadığı tam demokratik Türkiye inşa etmekten öbür bir tahlil yoktur.
7. Anadilin eğitimde ve toplumsal hayatta kullanımı: Anadilin öğretilmesi, eğitimde ve toplumsal hayatta kullanılması en temel ve doğal insan hakkıdır. Kimse anadilini seçemeyeceği üzere kimse da diğerinin anadiline yasak getiremez. Ortak resmi lisanımız olan Türkçe’nin yanısıra herkes kendi ana lisanını öğrenme ve ferdî ve toplumsal hayatta kullanma hakkına sahiptir. Bu temel unsur çerçevesinde, devlet gerekli düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür. Bu bağlamda, ülkenin asli lisanlarından olan Kürtçe’ye yabancı yahut bilinmeyen lisan muamelesi yapılması kabul edilemez. Resmi lisanımız Türkçe olmakla birlikte Kürtçenin kamusal hizmet alanlarında kullanılması Kürt vatandaşlarımızın aidiyet şuurunu güçlendirilmesi bağlamında ayrıştırıcı değil birleştirici bir tesir yapacaktır. Kamusal alanda, devletin ve mahallî idarelerin sunduğu tüm hizmetlerde Kürtçenin de kullanılmasının önündeki ideolojik ve yasal mahzurların kaldırılması kuraldır.
8. Demokratik mahallî idareler: Fonksiyonel ve demokratik bir mahallî idareler sistemi için başta Anayasanın 127. hususu olmak üzere merkezi idarenin mahallî idareler üzerindeki baskıcı uygulamalarına müsaade veren tüm yasal düzenlemeler ilga edilmelidir. Mahallî idareler demokratik bir hukuk sistemi ve vatandaşlar karşısında sorumlu kılınmalıdır. Bu bağlamda seçilenler üzerinde açık bir vesayet niteliği taşıyan KCK uygulamasına da demokratik hukuk devleti ile çelişen kayyum uygulamasına da karşıyız. Seçilmiş belediye liderlerinin yargı kararı olmaksızın vazifeden el çektirilmesi kabul edilemez. Ayrıyeten, vazifeden alınan belediye liderinin yerine İçişleri Bakanının inisiyatifiyle kayyım atanması da ulusal iradenin tecellisini engellemektedir. Bu çerçevede, mahkeme kararına istinaden vazifeden alınan seçilmiş belediye liderinin yerine yeniden seçimle oluşturulmuş belediye meclis üyelerinden birinin seçilmesi teminat altına alınmalıdır.
9. Hudut ötesindeki Kürtler: Türkiye, hudutları dışındaki tüm tarihdaş ve soydaşlarla farkındalık ve sorumluluk unsurları ışığında ilgi içinde olmayı ve bölgeye onlarla birlikte oluşturulan bir vizyon çerçevesinden bakmayı temel bir unsur olarak ilan etmelidir. Biz, doğal tarihdaş ve soydaş olarak gördüğümüz komşu ülkelerdeki Kürtlere bu genel unsur çerçevesinde bakıyoruz. Hudut ötesinde yaşayan Kürtlerin geleceği ne emperyalist güçlerin ne de terör örgütlerinin insafına terk edilemez. Türkiye olarak sorumluluğumuz ve misyonumuz, sonlarımızın dışındaki Kürtleri tehdit olarak görmek yerine bütün öbür soydaşlarımız üzere Kürtlerin de bulundukları ülkenin onurlu ve eşit vatandaşları olmalarına katkı sunmaktır. Komşu ülkelerin toprak bütünlüğüne hürmet çerçevesinde gerçekleşecek böylesi bir katkı bu ülkelerle aramızdaki barışçıl alakaları güçlendirecektir.
10. Yeni bir sosyo-ekonomik kalkınma stratejisi: Son devirde derinleşen ekonomik kriz bilhassa genç kitlelerin bölgeden koparak yalnızca büyük kentlere değil fırsat buldukları anda yurtdışına göç etmeleri sonucunu doğurmaktadır. Bereketli Fırat ve Dicle havzalarında tarım ve hayvancılığın bitme noktasına gelmesi, niteliksiz akademik takımlarla kurulan üniversitelerden mezun olan gençlerin hayat standardı beklentileri ile işsizlik ortasındaki derin uçurumun yol açtığı ümitsizlik, seksenli ve doksanlar yıllarda terör ve güvenlik sıkıntılarının neden olduğu göçlere emsal bir iç ve dış göç dalgası yaratmaktadır. Bu telaş verici gelişmeye karşı bilhassa genç ve bayan istihdamını önceleyen
kapsamlı bir sosyo-ekonomik kalkınma programı uygulamaya konmalıdır. Tarım ve hayvancılık alanında genç çiftçi dayanakları, üniversitelerin nitelikli bilimsel yatırımlarla önemli bir bölgesel teknoloji merkezi haline getirilmesi, bölgenin mukayeseli üstünlüğe sahip olduğu dallarda üretim üsleri kurulması, bölgenin etraf ülkelerle ihracat kapasitesinin artırılması üzere önceliklere dayanan yeni ve kapsamlı bir dönüşüm stratejisi hayata geçirilmelidir. (HABER MERKEZİ)