Atina’daki diplomatik kaynaklar Yunanistan hükûmetinin Ankara’nın Ege ve Türk-Yunan alakaları ile ilgili konumlarına karşılık niteliği taşıyan bir mektubu BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e gönderdiği bilgisini paylaşıyorlar. CNN Yunanistan’ın ilgili haberine nazaran, mektup önümüzdeki birkaç saat içinde BM Genel Sekreteri’ne bildirim edilecek.
Buna nazaran, Yunanistan hükûmetinin BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e gönderdiği mektupta, “Türkiye’nin Lozan (1923) ve Paris (1947) Antlaşmaları uyarınca adalar üzerindeki Yunan egemenliğinin (Doğu Ege’nin) askersizleştirilmesine bağlı olduğunu tez etmesinin yasal, tarihi ve olgusal olarak kanıtlanmadığı” görüşü öne çıkıyor.
Mektupta Ankara’nın, egemenliğin kullanılmasından kaynaklanan hakların –adaların deniz bölgelerindeki hakları da dahil olmak üzere- sorgulanması konusunda ısrar ettiği belirtiliyor.
HUDUT VE TOPRAK EGEMENLİĞİ VURGUSU
To Vima gazetesi mevzuyla ilgili olarak Atina’nın Lahey’deki Memleketler arası Adalet Divanı (UAD) tarafından karara bağlanan, Kamboçya ve Tayland ile Libya ile Çad ortasındaki iki yasal davaya atıfla, memleketler arası mutabakatların oluşturduğu hudutlara ve toprak egemenliğine itiraz edilemeyeceğini vurguladığını belirtiyor.
Kelam konusu davaların sonucunda “iki ülke kendi ortalarında sonların istikrar ve mutlaklık sağlamak için belirlendiği” ve “ilgili mutabakatın imzalanmasından sonra hudut yahut toprak egemenliğinin kendine münhasır bir özellik kazandığı” unsurlarının öne çıktığı hatırlatılıyor.
Üstteki noktalara atıfla Atina, “Yunanistan’ın üstte belirtilen antlaşmalar temelinde, üzerlerinde hâkim olduğu adaları askerden arındırma yükümlülüğünü ihlal ettiği savı tarafındaki, meydan okumaya yönelik her türlü teşebbüs memleketler arası hukukun belirlediği, sonların istikrarı ve egemenlik ile ilgili temel unsurlarına aykırıdır” diyor.
‘EGE ADALARI’NIN SİLAHLANDIRILMASI’
Atina en ufak bir yasal zorluk olmaksızın adaların tüm deniz bölgelerinde tam haklara sahip olduğunun altını çiziyor.
Yunan tarafı ayrıyeten, 1936 Montrö Antlaşması’nın dayattığı seçici silahsızlanma unsuru temelinde, Ankara’nın Limni ve Semadirek’in askerden arındırılmış kalması gerektiği görüşüyle TBMM’de yapılan ilgili açıklamanın (31 Temmuz 1936) yasal temeli olmadığı argümanını da dillendiriyor.
Atina BM’ye gönderdiği mektupla, Oniki Adalar’ın askerden arındırılmasına ait 1947 Paris Antlaşması’nın, Türkiye’nin geçen Eylül ayındaki Aaland Adaları’nın statüsüne atıfla göndermiş olduğu mektuba da cevap veriyor. Atina’ya nazaran 1856 Paris Barış Antlaşması’na eklenen Aaland Adaları’nın Askerden Arındırılmasına Ait 1856 Kontratı Oniki Adalar kelam konusu olduğunda “tamamen alakasız ve uygulanamaz”.
MEB İÇİN ANKARA’YA DAVET
BM Genel Sekreteri Guterres’e gönderilen mektupta ayrıyeten, “Türkiye’nin yasal desteği olmayan sıkıntıları gündeme getirme konusundaki ısrarı”, “Türkiye’nin askeri kuvvetlerinin daima olarak destek etmesi”, “Ankara’nın savaş tehdidi ve Ege’deki ihlâlleri” üzere bahislere da temas ediliyor.
Ayrıyeten, “Ankara’ya yönelik olarak “bölgesel istikrarsızlığa katkıda bulunan atakları durdurmaya ve kıta sahanlığı ile Münhasır Ekonomik Bölge’nin (MEB) âlâ komşuluk ve milletlerarası hukuk temelinde sonlandırılması konusundaki ‘süregelen anlaşmazlığın’ barışçıl bir biçimde tahliline dürüstçe katkıda bulunması” daveti yapılıyor.