Global Karbon Projesi GCP datalarına nazaran dünya genelinde toplam karbon salımı 2020 yılında 34 milyar Karaköy Escort bayan 810 milyon ton olarak gerçekleşirken bu emisyonun yüzde 51 1’i Çin Amerika Birleşik Devletleri ABD ve Hindistan kaynaklı Bu ülkelerin iklim siyasetlerine ait değerlendirmelerde bulunan uzmanlar üç ülkenin sıfır karbon Escort Karaköy maksatlarına ulaşmalarının önünde zorluklar bulunduğunu ve daha kararlı adımlar atmaları gerektiğini belirtti
Global ısınmayı sanayi öncesi periyoda nazaran 1 5 dereceyle sonlandırabilmek için hükümetlerin en kıymetli taahhüdü karbon emisyonlarını azaltarak Karaköy Escort muhakkak bir mühlet sonunda sıfırlamak net sıfır yani karbon nötr gayesine ulaşmak
ÇİN’İN GAYESİ 2060’A KADAR KARBON NÖTR OLMAK
Tek başına global karbon emisyonunun yüzde 30 6 sından sorumlu olan Çin 2020’de 10 milyar 668 milyon ton karbon salarken bu sayının 7 milyar 421 milyon tonu kömür nedeniyle oluştu Kalan kısmın 1 milyar 612 milyon tonu petrol 858 milyon tonu çimento ve 605 milyon tonu da doğal gaza bağlı karbon emisyonundan kaynaklandı
Çin Devlet Lideri Şi Cinping ülkesinin 2030 yılına kadar karbon emisyonlarını tepeye çıkaracağını 2060 yılına kadar da karbon nötr maksadına ulaşacağını açıklamıştı
AA’nın haberine nazaran bu amacı pahalandıran Atlı Küresel Danışmanlık Kurucu Yöneticisi ve Boğaziçi Üniversitesi Asya Çalışmaları Merkezi Öğretim Vazifelisi Altay Atlı Çin’in 2060 yılı için belirlediği maksada ulaşmasının imkansız olmadığını lakin bugünden itibaren çok büyük yatırımlar ve kararlı adımlar gerektirdiğini lisana getirdi Ülkedeki karbon emisyonlarının kıymetli bir kısmının nedeni olan kömüre bağımlılıktan vazgeçmek ve güçte dönüşümü sağlamak için Çin’in bir ıslahat paketi uyguladığını aktaran Atlı şunları söyledi
Bu kapsamda Çin in yol haritasını başta endüstride olmak üzere gereksiz tüketimin azaltılarak güç tüketim yapısının uygunlaştırılması inovasyona tartı verilerek güç teknolojilerinin geliştirilmesi çeşitlendirilmiş bir güç arz yapısının oluşturulması ve bölümün gelişimi için güç sisteminin optimize edilmesi adımları oluşturuyor
Bu yol haritasının hayata geçirilmesine yönelik iki kıymetli zorluk olduğunun altını çizen Atlı bu zorlukları şöyle özetledi
İlk olarak tüm bu gayeler önemli yatırım gerektiriyor ve yüksek maliyetler oluşturuyorlar Pandeminin de yaşandığı ekonomik zorlukların yalnızca Çin de değil tüm dünyada şiddetlendiği bir devirde bu ne ölçüde mümkün olacak İkinci olarak ise güç alanında dönüşüm sağlamak öteki ülkelerle kapsamlı bir iş birliğini gerektiriyor Korumacılığın tek taraflılığın arttığı duvarların yine yükseldiği günümüzde bu da kıymetli bir soru işareti
ABD PETROL VE GAZ KAYNAKLI KARBON SALINIMINDA BİRİNCİ SIRADA
Çin’in akabinde en fazla karbon emisyonu yapan ülke ABD ABD nin 2020 de gerçekleştirdiği 4 milyar 713 milyon ton karbon salımı global salımın yüzde 13 5 ine tekabül ediyor ABD nin karbon salımının 2 milyar 21 milyon tonu petrol 1 milyar 655 milyon tonu doğal gaz 889 milyon tonu ise kömür kaynaklı Bilgiler ABD nin petrol ve doğal gaz kaynaklı karbon salımında birinci sırada olduğunu gösteriyor
ABD Lideri Joe Biden federal hükümete 2050’ye kadar sıfır karbon emisyonu düzeyine ulaşma amacı koyan bir kararnameyi geçen yılın aralık ayında imzaladı
ABD’nin bir müddettir emisyonlarını azalttığı bilgisini veren İklim Güç Etraf Problemleri Araştırma Derneği Lideri Güç ve İklim Uzmanı Gazete Duvar Müellifi Lider Algedik bu durumun eski verimsiz tesislerin kapatılması yerine daha verimli ve bilhassa de daha fazla yenilenebilir güç kaynaklarının kullanılıyor olmasından kaynaklandığını aktardı
Bunun emisyonları önemli formda azalttığını kaydeden Algedik Fakat şu an gerekli olan şey harikulâde bir emisyon azaltımı Bu noktada ABD nin biraz daha zorlayıcı olması gerekiyor lakin bu hususta ABD nin ne kadar dengeli olduğu da bir tartışma konusu yorumunda bulundu
Algedik şöyle devam etti
ABD nin sorunu yalnızca kendi emisyonları üzere gözüküyor lakin ABD de kıymetli ölçüde karbon kaçağı var Karbon kaçağı dediğimiz şey aslında kendi üretim gereksinimlerini öbür ülkelerde yapması ve bunun en değerli adreslerinden ikisi karbon salımında birinci sıradaki Çin ve üçüncü sıradaki Hindistan Hasebiyle ABD nin emisyonlarının azalıyor olması karbon kaçağından bağımsız düşünülemez ABD nin karbon kaçağı konusunda yapması gereken Avrupa Birliğini örnek almak AB Yeşil Mutabakatı karbon kaçağını önleyen içeriğe sahip ABD nin de bunu yapması gerekiyor ancak temel sorun şu ki ABD nin üretiminde Çin çok önemli bir belirleyici Münasebetiyle bunun daha ötesine geçmesi gerekiyor Hasebiyle AB nin yaptığını yapmaları ve üzerine kat çıkmaları gerekiyor diye özetleyebiliriz Avrupa nın yaptığı şey de hudutlarda karbon vergisi düzenlemesi
ABD Lideri Biden’ın emisyonları 2030 yılına kadar 2005 e kıyasla yüzde 50 azaltmayı 2035 e kadar da elektrik üretimini karbonsuzlaştırmayı içeren yeni iklim gayelerini açıkladığını hatırlatan Algedik ABD bir yıl evvel açıklamış olduğu daha evvelki amaçlarını bir adım öteye götürdü Bu aslında başarılabilecek bir gaye Burada beklenti bunun bir adım öteye götürülmesi değil Hükümetlerarası İklim Değişikliği Panelinin IPCC istediği çerçevede birkaç adım öteye götürülmesi şu an dünyadaki tartışma ve ABD içindeki tartışma da bu Bu kararlar IPCC gayeleri için kâfi değil diye konuştu
HİNDİSTAN’IN KÖMÜRE BAĞIMLILIĞI ARTIYOR
Dünyanın en çok karbon emisyonu üreten üçüncü ülkesi Hindistan ın 2020 de gerçekleştirdiği 2 milyar 442 milyon tonluk karbon salımı global emisyonun yüzde 7 sini oluşturuyor Hindistan ın emisyonunun 1 milyar 588 milyon tonu kömürden 603 milyon tonu petrolden 127 milyon tonu doğal gazdan 123 milyon tonu ise çimentodan kaynaklandı
Hindistan iktisadının karbon yoğunluğunu 2030’a kadar yüzde 45’in altına indirmeyi 2070’de ise net sıfır amacına ulaşmayı amaçlıyor
Hindistan’ın 1 3 milyar nüfusuyla Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci nüfusuna sahip olduğunu hatırlatan Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi’nden Dr Hayati Ünlü ülkenin bir taraftan global olarak dünyanın en büyük 6 iktisadı olduğuna ve salgın öncesi devirde kimi vakit Çin’i bile geride bırakarak dünyanın bir numaralı yükselen iktisadı pozisyonuna gelebileceğine dikkati çekti
Ünlü fakat ülkenin global ekonomik kriz siyasi dengesizlikler salgın sürecinde yaşanan ekonomik ve insani krizler ile başta Çin olmak üzere yaşadığı siyasi güvenlik krizleriyle devlet kapasitesinde değerli problemler yaşadığını aktardı
Hayati Ünlü şu değerlendirmede bulundu Sonuçta şunu gördü ki ülke şimdi ekonomik olarak rekabet arenasında rol oynayabilecek kapasiteye sahip değil ve bu kapasiteyi artırmak devletin önceliği olmalı Hasebiyle Hindistan’ın başta sanayi siyasetleri ya da yatırım çekme siyasetleri olmak üzere tüm büyüme stratejileri ulusal rekabet çıkarlarına nazaran önceliklendirildiği için iklim değişikliğine yönelik ne kadar kelam verilirse verilsin bunları uygulamaya geçirmekte muhakkak bir düzenlilik göremeyebiliyorsunuz
Meşhur’a nazaran ülke iktisadının Çin’i geçme gayesi yüzünden gerekli olan güç gereksinimi hem dışarıdan petrol ve gaz üzere hem de içeriden kömür üzere konvansiyonel güç kullanımlarını azaltmayı çok güç kılıyor ve bilhassa kömürde dünyanın en büyük ikinci tüketicisi olan Hindistan’ın süratli büyüme maksatları devam ettikçe kömürdeki talep artışının azalmasının da imkansız olacağı düşünülüyor
Hindistan ın karbon emisyonunu azaltma noktasında önündeki pürüzleri global sosyo politik değişimlerin getirmiş oldukları ve ülke içindekiler olmak üzere iki ana başlıkta pahalandıran Ünlü içeride karşılaşılan mahzurları sosyo ekonomik eşitsizlikler ülkenin yüzde 70’inin kırsal kesimde yaşaması nedeniyle tarımda kullanılan gücün büyüklüğü ve bu gücün kömür üzerinden elde edilmesi ülkedeki çiftlik hayvanları ve pirinç ekiminden kaynaklı metan ve öbür sera gazı emisyonları olduğunu tabir etti
Ünlü kelamlarını şöyle sürdürdü
Hindistan iklim değişikliğiyle ilgili karşı karşıya olduğu problemlerin farkında ve şu an ülkenin başında bulunan Modi idaresinin hem iç siyasette hem de dış siyasette mevzuyu önemsediği söylenebilir Kelam konusu iklim taahhüdünü de başta Paris İklim Mutabakatı üzere memleketler arası kontratların yanında İklim Değişikliği Ulusal Aksiyon Planı Ulusal Elektrik Yasası Ulusal Güneş Misyonu 2022 Rüzgar Maksatları ve Güç Tasarrufu Yasası üzere iç düzenlemelerle de desteklemeye çalışıyor
Bu kurumsal süreçlerin ötesinde Hindistan’ın taahhüdünün uygulanmasının büyük ölçüde iklim finansmanına teknoloji transferine ve gelişmiş ülkelerden gelen kapasite geliştirme dayanağına bağlı olduğunu belirten Ünlü ülkenin bu açıdan hem mahallî hem de memleketler arası fonlardan 2030’a kadar en az 2 5 trilyon dolara gereksinimi olacağının kestirim edildiğini vurguladı DIŞ HABERLER