Türkiye’de kripto paraların düzenlenmesine yönelik Merkez Bankası yönetmeliği Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. 30 Nisan’da yürürlüğe girecek düzenlemeye nazaran;
–Kripto varlıklar ödemelerde direkt ve dolaylı olarak kullanılamayacak.
–Kripto varlıkların ödemelerde direkt yahut dolaylı halde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamayacak.
‘ŞİMDİ NE OLACAK?’ PANİĞİ
Merkez Bankası’nın bu adımı, bilhassa Papara, İninal üzere şirketler üzerinden Türkiye dışındaki borsalarda da süreç yapanlarda telaşa ve “30 Nisan’dan sonra ne olacak, paramın akibeti ne olacak?” sorularını yöneltmesine neden oldu.
Merkez Bankası’nın kararının ne manaya geldiğini, ne üzere sonuçlar doğuracağını, süreçlerin bundan sonra nasıl yapılabileceğini, ‘Sorularla Blockchain‘ kitabının muharriri, blokzincir (blockchain) uzmanı Turan Sert‘e sorduk.
KRİPTO PARA BORSALARINA NAKİT AKIŞI ENGELLENDİ
Devletin, kripto paralarla ilgili düzenleme çalışmalarının uzun müddettir devam ettiğini, bu alanda muhakkak çalışmaların yapıldığının bilindiğini belirten Turan Sert, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu mevzuda atılan birinci adım oldu. Hangi kurum bu kripto paralarla ilgilenecek, bu mevzunun biraz daha netleşmesi açısından yardımcı mı oldu emin değilim lakin en azından kurumlar kendi kontrolleri, nüfusları altındaki şirketlerle ilgili olarak aslında yavaş yavaş faaliyete başlamış oldular. Merkez Bankası bu manada ödemelerde kullanılamayacağını söyledi, ikinci olarak para ödeme şirketlerinin kripto para borsalarına nakit akışını engelledi.
BANKALAR ÜZERİNDEN DEVAM EDECEK
Fakat bankaları engellemiyor, sonuçta kripto para borsalarını kullananlar tekrar bankalar üzerinden süreç yapabilecek. Özel ödeme şirketleri bu kapsam içine giriyor, bu şirketler üzerinden borsalara para gidişinin, akışının uygun olmadığına karar vermiş Merkez Bankası. Lakin bankalardan alım satımlar (para gönderip, çekebilme kripto para borsalarına) devam ediyor.
Türkiye’de yerleşik olmayan borsalara da buradan para çıkışı oluyordu. Görüldüğü kadarıyla devlet artık bunu istemiyor, bu kanunun gelmesinin nedenlerinden bir tanesi bu olabilir.”
“BU ALANDA YENİLİKLER KISITLANMAMALI’
Merkez Bankası yönetmeliğinin fintech şirketlerinin yurtdışına çıkışına neden olacağı yorumları da yapıldı. Blockchain uzmanı Turan Sert yepisyeni, çok gelişen ve inovasyona açık bir alanın kelam konusu olduğuna dikkat çekerek, “Bu alandaki kısıtlayıcı her karar inovosyan konusunda külfet yaratabilir. Bu mevzuda şirketlerin büyümesi, potansiyelini geliştirmesi, ülkemize para getirmesi açısından kasvet yaratma ihtimali var alışılmış. Yeni bir kesim olduğu için daha hür bırakılması, bu işin büyümesi, iktisada katma bedel açısından daha âlâ olabilirdi. Bu kesin o sarfiyat bu masraf demek değil. Çok yeni bir alan, 6 ay sonra, 1-2 sene sonra ne olacağını bilemiyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Kripto para Borsası Coinbase’in ABD üzerinden halka arz edildiğine de hatırlatan Turan Sert “ABD’de borsaya açıldığını gördük, yavaş yavaş kabul gördüğünü görüyoruz. Her devlet de olduğu üzere Türkiye Cumhuriyeti de olağan olarak bir bekle-gör siyaseti izledi. Daha adımları yavaş yavaş atıyor, umarım bundan sonra daha inovasyonu destekleyici adımlar atar” diye konuştu.
PARIBU: SÜREÇLER DEVAM EDİYOR
Yerli kripto para borsası Paribu ise mevzuya ait yaptığı açıklamada, 30 Nisan’da yürürlüğe girecek olan yönetmeliğin kripto para borsalarını ve bankaları içermediğini belirtti. Açıklamada, şöyle denildi:
“30 Nisan’da yürürlüğe girecek yönetmelik kapsamında ödeme ve elektronik para kuruluşları, kripto para süreç platformlarına ve bu platformlardan yapılacak fon transferlerine aracılık edemeyecektir. Hasebiyle yönetmelik yalnızca ödeme ve elektronik para şirketlerine yöneliktir. Kullanıcılarımız tüm bankalar aracılığıyla TL yatırma ve çekme süreci yaparak Paribu’daki süreçlerine devam edebilir.”
Öte yandan Ekonomist Uğur Gürses ise toplumsal medya hesabından yaptığı değerlendirmede, “İlk bakışta bankacılık dışındaki ödeme ve elektronik para kuruluşlarını kısıtlayan, daha fazla ‘kara para kaygılı’ bir düzenleme üzere görünüyor. Düzenlemeye yasakla giren her otorite hüsranla çıkar. Geçmişte de birçok örneği var. Bu çeşit yasaklar Fintech teşebbüslerini yurt dışına taşınmaya teşvik ediyor” yorumunda bulundu.
MERKEZ BANKASI NE DEDİ?
Türkiye’de kripto varlık, Merkez Bankası yönetmeliğiyle tanımlanmış oldu. Bu bahiste, yönetmelikte şu satırlar yer alıyor: “Dağıtık defter teknolojisi yahut emsal bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, lakin prestiji para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul değer yahut başka sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıkları söz eder.”
Getirilen kısıtlamalara ait kısım ise şöyle: “Ödeme hizmeti sağlayıcıları, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların direkt yahut dolaylı olarak kullanılacağı bir halde iş modelleri geliştiremez, bu cins iş modellerine ait rastgele bir hizmet sunamaz. Ödeme ve elektronik para kuruluşları, kripto varlıklara ait alım satım, saklama, transfer yahut ihraç hizmeti sunan platformlara yahut bu platformlardan yapılacak fon transferlerine aracılık edemez.”
