KÖLN – Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) geçen yılın aralık ayında eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş başta olmak üzere tüm siyasi tutukluların siyaseten cezalandırıldıklarını tabir eden kararını açıkladı. Ardından Avrupa Parlamentosu 590 milletvekilli 21 Ocak taki Genel Heyet toplantısında ‘Türkiye’deki insan hakları Osmanbey travestileri Demirtaş ve başka siyasi tutukluların durumu’ bahisli oturum düzenlendi Oturumda yeniden Selahattin Demirtaş başta olmak üzere Türkiye de siyasi tutukluların hür bırakılması ve temel haklara hürmet gösterilmesini isteyen bir karar Pendik travestileri tasarısını kabul etti Son olarak HDP nin kapatılması gündeme geldiğinde ve Kobanê davası ile bir arada Avrupa dan çok sayıda siyasetçi ve parlamenterden HDP yle dayanışma ve takviye iletileri geldi Side travestileri
Avrupa Parlamentosu ve kamuoyu Türkiye de HDP nin seçilmişlerine yönelik tutuklamalara ve baskılara açık bir biçimde karşı çıkarken AB ülkelerinin hükümet liderleri ve AB nin idaresi ise AK Parti hükümeti Şirinevler travestileri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan la görüşmelerinde bu bahisleri gündeme getirmemeyi tercih ediyor 2019 sonundan itibaren HDP Avrupa Temsilcisi olarak misyon yapan Derviş Çimen le b u çelişki ve tutarsızlıkları Şişli travestileri HDP nin Avrupa da görünür olmaya başlayan faaliyetlerini Avrupa siyasetinin ve parlamenterlerinin HDP ile nasıl bir alaka kurduklarını konuştuk
‘KÖTÜ OLAN TÜRKİYE’NİN DURUMU’
HDP Avrupa HDP Europe son vakitlerde Avrupa da daha görünür oldu Bu yeni bir strateji mi
HDP Avrupa nın daha bir görünürlük kazanmasının sebebi Türkiye deki otoriter rejimin geliştirmiş olduğu siyasetidir 2015 ten bu yana aralıksız devam eden savaş ve sistematik baskılar devrede O vakitten bu yana HDP de 20 binden fazla gözaltı yaşandı ve bunlardan en az 10 bini tutuklandı Muhakkak müddetlerden sonra hür kalanlar olsa da hala ortalarında parlamenter belediye eş liderleri PM üyeleri vilayet ve ilçe yöneticilerinin de olduğu 4 bin HDP üyesi tutuklu Böylesi bir tabanda Avrupa da HDP nin daha etkin bir kamuoyu çalışması açığa çıkıyor Aslında devletin tüm kurumları ile akın geliştiren Erdoğan rejiminin temel maksadı de HDP yi fonksiyonsuz bırakmaktır Bu durumda biz de Avrupa daki imkân ve imkanları daha fazla kıymetlendirmek zorundayız Olup bitenleri AB Avrupa Parlamentosu siyasetin ve kamuoyunun gündemine taşımaya çalışıyoruz
Türkiye de basının yüzde 95 e varan büyük bir oranı Erdoğan rejimi tarafından denetim ediliyor Buradan gelen bilgileri bu nedenle Avrupalılar sağlam bulmuyor Avrupa muhalif basın yahut HDP den edindiği bilgilere daha çok güveniyor HDP burada bir çeşit gerçek enformasyon kaynağı oluyor Avrupa kamuoyu Türkiye de yaşananları değerlendirirken HDP nin yorumunu önemsiyor Münasebetiyle Avrupa Temsiciliği olarak HDP dış ilgiler komitesi ile koordineli bir çalışma yürüterek gelişen ilgiye yanıt olmaya çabalıyoruz Ancak bu durumda oluşan ilgi uygun olan HDP nin çalışması değil makus olan Türkiye nin durumudur Türkiye deki iktidar makus olunca ister istemez bu türlü bir sonuç da ortaya çıkıyor Herkesin reaksiyonunu toplayan bir otoriter rejim var Halklar inanç toplulukları bayanlar üniversiteliler akademisyenler avukatlar gençler neredeyse Türkiye deki birçok kesim mevcut rejimin mağduru haline geldi Münasebetiyle dışarıdan beşerler Türkiye de ne oluyor diye anlamaya çalışıyor Karşılıkların bir kısmını HDP de bulabiliyorlar Başka taraftan HDP ile kongre konferans kampanyalar vb çalışmalar bağlamında temasta olan onlarca parti yüzlerce parlamenter siyasetçi akademisyen ve aydın var Bu kesitlere bilgi akışı sağlıyoruz tartışıyoruz ve görüşüyoruz Natürel HDP paradigmasından yola çıkarak bilgi aktarıyoruz Münasebetiyle yalnızca baskılardan mağdur olan bir siyasi parti ile dayanışma içerisinde değiller HDP nin siyasi ideolojisi ve dayandığı siyasi gelenek birçok siyasi parti siyasetçi ve hareket için umut kaynağıdır Türkiye de yaşayan farklı inanç toplulukları ve halklar için özgür ve demokratik bir tabanda yaşayabilmeleri için demokratik ulus tahlili için uğraş ediyor Bu paradigmasal tabir hem dikkatleri üzerine çekiyor hem de dayanağı hak ediyor
‘KÜRT DOSLUK KÜMESİ DEĞERLİ BİR HASSASLIK İÇİNDE’
Avrupa Parlamentosu ile irtibatınız ne durumda Ortak çalıştığınız parlamenterler var mı
HDP Avrupa Temsilciliği olarak AP de alakada olduğumuz birçok milletvekilleri var Lakin takdir edersiniz ki 700 den fazla milletvekilinin olduğu parlamentoda hepsine ulaşmak hem sıkıntı hem de muhtaçlık değil 2019 seçimlerinden sonra Avrupa Parlamentosu’nda bulunan üç farklı fraksiyondan vekillerin oluşturduğu Kürt Dostluk Kümesi var ki değerli bir hassaslık içindeler Dostluk Kümesi değişik fraksiyonlardan ilgili olan bir parlamenterlerin yanı sıra AP Dışilişki Komitesi üyeleri ile irtibat ve çalışmalarımız oluyor Onların ilgili oldukları mevzularda ve yeniden yaşanan gelişmelerle kontaklı kolaylaştırıcı çalışmalarımız oluyor Olup bitenleri aktarıyor ve tartışıyoruz Alışılmış evvel de tabir ettiğim üzere enformasyon burada çok kıymetlidir Bunun için de site toplumsal medya ve değişik enformasyon imkanları kullanırken ilgili olanlar Türkiye de nelerin yaşandığını HDP ye yönelik baskılar nasıl geliştiğini yaşanan şiddet savaş siyasetleri ve tüm bunlar karşısında nelerin yapılması gerektiğini öğrenebiliyor Fakat çalışmalarımızı yalnızca Avrupa Parlamentosu ile sonlu tutmuyoruz AB de olan ülkeler o ülkelerdeki siyasi partilere parlamenterlere kamuoyuna dostlara ulaşmaya çalışıyoruz HDP nin temsil ettiği siyasete ve uğraş azmine ağır bir ilgi var Geçen Basklı bir parlamenter tabir etmişti Söz konusu HDP Kürtler olunca sağ ve sol birleşebiliyor
Avrupa Parlamentosu nda Türkiye siyaseti nasıl konuşuluyor Gözlemlerinizden ve birebir katıldığınız toplantılardan yola çıkarak anlatabilir misiniz
Son yıllarda Erdoğan rejiminin kullandığı Yeni Türkiye tabiri var Bu sözün açılımı tekçi milliyetçi İslamcı gaspçı tek adam sistemine dayalı bir paradigmaya dayanıyor Tüm gayretleri bunu kurumsallaştırmaktır Bizim tabir ettiğimiz Demokratik Türkiye ise demokrasiyi çoğulculuğu halkların ve inanç toplulukların özgürlüğünü bayan özgürlüğünü ekolojiyi temel alıyor Biz bunun için uğraş ediyor ve bu uğraşın sonucunda da ağır bedeller ödüyoruz Bugün 4 bin üyenin cezaevinde olması kabahat işlemiş olduklarından değil dünya görüşlerinin toplum tarafından benimsenmenin yaratacağı daha büyük örgütlülüğün önüne geçebilmek içindir 7 Haziran 2015 seçimlerinde HDP yüzde 13 ile parlamentoya girince 80 milletvekili ortasında bahsettiğimiz ve yok sayılan engellenen farklı halk inanç ve siyasi hareketlerden temsilciler vardı Bir nevi küçük bir Demokratik Türkiye fotoğrafıydı Ayrıyeten o vakitler Türkiye nin demokratikleşmesi için PKK ve Abdullah Öcalan ile yürütülen diyalog ve tahlil sürecini de durdurmuşlardı Yaşanan sorun ve sonrasındaki sistematik baskı ve şiddet de demokratikleşmekten yaşadıkları endişedir O zamanki gelişmelerden sonra ya Türkiye de demokratikleşmenin yolu açılacaktı ya da kaos tercih edilecekti Tercih kaostan yana yapıldı Bugünün Yeni Türkiye si kaos baskı tecrit esaret ve karanlığın sözüdür Kürtlere karşı düşmanlık temelinde yürütülen siyasetlerini hem içeride hem de dışarıda geliştirdi Kentler yerle bir edildi Suriye den devşirdiği çeteleri diplomasisinin en temel aracı olarak kullandı ve kullanmaya devam ediyor Yeni Türkiye olarak bahsettiğimiz bu karanlık tablonun form bulma halidir Bu durumda dış muhatapları da rahatsızlar ve artık bıktırıcı bir pozisyondalar Yalnızca son 4 aydır Avrupa Parlamentosu nda Türkiye daima olumsuz bir aktör olarak gündemdedir Türkiye halkları toplumu bunu hak etmiyor Ama Erdoğan ın siyasetine takviye verince yahut sessiz kalınca da maalesef bu türlü bir tablo ortaya çıkıyor Sahiden bir demokratikleşme isteniyorsa ki bu zaruridir o vakit toplum değişik siyasi kısımlar muhalefet özgürlük için de uğraş etmelidir
KOBANÊ DİRENİŞİ İNSANLIĞIN HAFIZASINDA ÇOK DEĞERLİ BİR YERDE DURUYOR
Hem HDP nin kapatılmasının istenmesi hem de Kobanê davası Avrupa Parlamentosu nda nasıl tartışıldı
Aralık 2020 de AİHM nin Selahattin Demirtaş ın hür bırakılması tarafında aldığı bir karar vardı 21 Ocak ta Avrupa Parlamentosu Genel Heyeti’nde Türkiye’deki insan hakları Demirtaş ve başka siyasi tutukluların durumu bahisli oturum düzenlendi Oturumda Selahattin Demirtaş başta olmak üzere Türkiye de siyasi tutsakların özgür bırakılmasını ve temel haklara hürmet gösterilmesini isteyen bir karar tasarısı 590 oyla kabul edildi AİHM kararını uygulamaya çağırdı 11 Mart 2021 günü AP nin ‘Suriye çatışması Ayaklanmanın akabinde 10 yıl sonra’ başlıklı karar tasarısında Türkiye milletlerarası hukuk çiğneyen savaş hatası işleyen bir güç olarak tanımlandı ve Suriye den çekilmeye çağrıldı Çok geçmeden 17 Mart günü Ömer Faruk Gergerlioğlu nun dokunulmazlığının kaldırılması ve HDP ye yönelik kapatma davası ve birkaç gün sonra da İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararıyla gündemdeydi Türkiye Yeniden 25 26 Mart ta ise AB önderler doruğunda bilhassa Türkiye nin Doğu Akdeniz ve Kıbrıs konusunda yaptıkları provokatörlük olarak söz edildi
En son 26 Nisan Kobanê davası nedeniyle AP deki parlamenterlerin birçok ile Avrupa daki onlarca parti hareket ve kurum bilgilendirildi Herkes anladı ki bu tüzel değil siyasi talimat ile uydurulmuş bir çeşit intikam davasıdır Münasebetiyle Kobanê davası denilen davanın hem Kobanê direnişini kriminalize etmek hem de HDP yi daha da köşeye sıkıştırma maksatlı olduğu anlaşıldı Yalnızca Avrupa da değil dünyanın değişik yerlerinden siyaset ve kamuoyunun bu davaya karşı ağır bir reaksiyonu oluştu Öncesinde birçok siyasi parti önderi ve yeniden AP daki Kürt Dostluk Grubu nun ortak bir daveti vardı Davanın siyasi olduğunu buna müsaade vermeyeceklerini HDP ile dayanışmalarını sürdüreceklerini açıkladılar Hatırlanacağı üzere 2014 t beş kıtada 60 dan fazla ülkede Kobanê yle ilişkili dayanışma ve sahiplenme hareketleri gerçekleşmişti Kobanê direnişi bugün insanlık hafızasında çok olumlu bir noktada duruyor Artık altı yıl sonra kalkıp o görkemli direnişi gölgelemeye kalkarsan insanlık onuru seni bir sefer daha mahkum eder Sanırım bu kurmaca davayı çarçabuk perde gerisinde hazırlatanlar siyasetçiler tarihten bihaberdirler Hakikat çarpıtılmaya gelmeyecek kadar yalındır Tarihe ve insanlığa mal olmuş olayları hele hele Kobanê üzere bir direniş dava konusu yapılmaya kalkışırlarsa dünya kamuoyunun da söyleyeceği tutunacağı bir hali olur
Dava sürecinde sizce reaksiyon daha da büyür ve AB Komitesi Başkanı na ve Kurul Başkanı na kadar yansır mı Gerçi daha geçen ay Ankara yı ziyaret ettiler fakat Kobanê davasına dair şahsen takviye açıklaması yaparlar mı
Kobanê de yeterlilik ile kötülük ortasındaki yaşanan savaşta düzgünlük galip gelerek tarihe mal oldu Kobanê davasını uygunluktan yana olan tüm kısımlar izlemeye dayanışmasını göstermeye devam edecekler AB kurumları bunun içinde olurlar mı bilemiyoruz Zira AB nin bütünlüklü bir siyaseti görülmüyor Avrupa Parlamentosu bu bahiste çok önemli bir reaksiyon söz ederken AB Komite Lideri ve AB Kurulu Lideri apayrı bir siyaset yürütüyor Unutmamak gerekiyor ki AB ekonomik bir oluşumdur Bu kurumlar tarafından siyaset ekonomik açılımı için birden fazla vakit araçsallaştırılmaktadır Bahsettiğim üzere AP da 590 vekil Selahattin Demirtaş ın ve bütün siyasalların hür bırakılması gerektiği tarafında karar alıyor ancak iki AB başkanı Türkiye ye gidip bundan bahsetmiyor bile O vakit parlamentoya önderler biçimi bakıyorlar diye düşünüyor insan Bu tuhaf bir çıkar çelişkinin yansımasıdır Erdoğan rejiminin bütün anti demokratik uygulamalarına bir çeşit prim veriyorlar Meşruiyetini yitirmiş bir rejimi gidip muhatap aldığında ona tekrar meşruiyet atfediyorsun Bunu yalnızca AB içerisindeki kimi ülkeler özelikle Almanya Erdoğan rejiminin çökmemesi için ona hep siyasi ekonomik ve askeri takviye sunuyor Bu 2016 da Mülteci Mutabakatı olarak bildiğimiz mutabakattan bugüne kadar bu türlü süregeldi
‘AÇIKLASINLAR BU ENSTRÜMANLARIN NE OLDUĞUNU DA BİLELİM’
AB önderler tepesinin son iki toplantısının temel gündemlerinden birisi de Türkiye nin Doğu Akdeniz deki sondaj faaliyetleri ile ilgiliydi Yaptırım uygulayacağız sert tedbirler alacağız vb kamuoyunu yanıltıyorlar Hatta havuç sopa siyaseti ile Türkiye rejimi üzerinde tesirlerini örgütlüyorlar Türkiye bu türlü devam ederse elimizdeki enstrümanları kullanacağız diyorlar Doğrusu merak ediyoruz açıklasınlar bu enstrümanların ne olduğunu kamuoyu da biz de bilelim Ama bunları söyledikten çabucak sonra Erdoğan ın ayağına kadar giden iki AB önderi var Bu berbatlıklar içerisinde boğulan bu rejime can simidi atmak üzeredir Bu çok ikiyüzlüce bir siyasettir Avrupa daki demokratik kamuoyu basın ve siyasetteki çok değerli bir kesim bunu görüyor eleştiriyor ve kabul etmiyor Ama bu üst mercilerde bu rejime karşı bir siyasete dönüşmüyor Aksine demokrasi ve halkların haklarının gaspı değerine Erdoğan rejimi ile karşılıklı prensipsiz bir siyaset geliştiriyorlar Bu rejimin savaş ve şiddet siyasetlerine dayanak veriliyor ki yakın bir vakit evvel İtalyan Başbakanı Draghi AB Erdoğan siyasetlerini özetler nitelikteydi Adını koyalım bu ‘diktatör’ diyebileceğimiz bireylere gereksinimimiz da var Demek ki ne olduğunu çok uygun biliyorlar ancak Diktatör ile alakayı gereksinim üzerinden kuruyorlar Koltuk verilmedi diplomatik nezaketsizlik vb açıklamalarla ustalıkla kurgulanan tiyatroyu sahnelediler Buradan bir yaptırım çıkmaz bilakis savaş siyasetlerine takviyeye dönüşüyor Yaptırım olarak da Türkiye toplumunu cezalandıracak kararlar alsınlar demiyoruz Bu karanlık rejime takviyenin kesilmesini istiyoruz Bu olmayınca Erdoğan ve Bahçeli ittifakı içeride ve dışarıda bildiği savaş siyasetini uyguluyor AB Diktatör üzerinden gereksinimini giderirken bu siyaset bizlerin halkların Kürtlerin canına mal oluyor Dışarıda bu türlü iken Türkiye içerisinde ‘Kürtler haklarına özgürlüğüne kavuşmasın’ üzerine kurulan denklem herkesin mutsuzluğunu ve bu karanlık tablo içerisinde yaşamasını beraberinde getiriyor Bu durumu ne bu rejim sürdürebilir ne de AB ikiyüzlü siyasetiyle sessiz kalarak onay verebilir Tahlil geçmiş ile yüzleşmek geçmişin tüm kötülüklerini kendi siyasetinde kurumsallaştırmaya çalışan rejimden kurtulmak ve demokratik bir Türkiye ye süratle geçiş yapıp özgürlükleri anayasal çerçeveye oturtup ve toplumun demokrasiyi ve özgürlüklerin sahibi yapmaktan geçiyor Herkes için yaşanılır demokratik bir Türkiye bu türlü olabilir