HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, siyasette ‘temas etme’nin değerli olduğunu belirterek, “Temas etmeden dönüştürmek de çok zordur. Şayet artık bu ağır periyottan çıkmak istiyorsak geleceği konuşalım. Geçmişi konuşabilmemiz için olağanlaşmaya muhtaçlığımız var” yorumunda bulundu.
Artı TV’de Hayko Bağdat’ın sorularını yanıtlayan Sancar ‘Muhalefet ile uzlaşabilmek mümkün mü?’ sorusuna “Gelecek Partisi’nin şu bagajı var, CHP’nin bu bagajı var… Kabul ediyorum doğrudur oburlarının da var. Biz DÜZGÜN Parti ile de diyaloğa açığız” karşılığın verdi.
Uzlaşabilmenin şartlarına değinen Sancar, “Bu kadar olağandışı kurallarda hiç kimse, ne kendisinin ne de oburunun kabahatleriyle samimi bir hesaplaşma yapamaz. O nedenle uzlaşmayı geleceğe dönük belirli temel kurallar çerçevesinde gerçekleştirebilirsek, hesaplaşma yüzleşme hakkımızı gizli tutarsak bunu yapabiliriz” tabirlerini kullandı.
“Nefret siyaset değildir” diyen Sancar, “Almanya’da bir konferansta sorulmuştu. Bu kadar büyük bir sorumluluğu olan bir parti ile lokal seçimlerde nasıl ittifak yapabildiniz. Daha doğrusu nasıl takviye verdiğimizi soruyorlar. Ben de dedim ki nefret siyaset değildir. Nefret bir histir, siyaset yerine geçmez. Öfke de kıymetli bir histir fakat nefret farklı bir durumdur. Öfke farklı formlarda siyasete aktarılabilir. Fakat nefreti siyasete geçirirseniz siyaseti yok edersiniz. O nedenle nefret üzerinden değil, olağanlaşma, diyalog ve geleceğe dair düzgün şeyler üzerinden yürümek gerekir. Uğraşımız bu” dedi.
‘ANNEMİN AKRABALARININ BİR TARAFI KAMIŞLO’DA YAŞAR’
Hayatına dair açıklamalar da yapan Sancar, Nusaybin’in hayatındaki değerinin altını çizerek “Mardin bir dünya aslında, her bir yeri bölgesi ilçesi farklı bir kıssaya farklı bir tarihe sahip, coğrafyası da kendine mahsustur. Nusaybin bir sınırdır ve Kamişlo ile ortalarında bir tel örgü vardır. Karşılıklı akrabaların yaşadıkları yerdir. Benim de annemin bir tarafı Kamişlo’da yaşar aslında. Bir de ticaret kentidir Nusaybin. Ayrıyeten Türkiye’deki demiryolu sınırının son istasyonudur. Bağdat Demiryolu sınırının bittiği yerdir Türkiye’de ve bir istasyon var ve bu istasyonun hem benim öykümde hem de Nusaybin’in kıssasında farklı bir yeri vardır. Benim babam demiryolu personeli, çocukluğumun birinci yıllarını lojmanda geçirdik. Yani Nusaybin’in garında geçirdik” dedi.
‘BEN DEMİRYOLCU ÇOCUĞUYUM DERİM’
Sancar, Nusaybin’in kendisi için kıymetini şöyle aktardı:
“Nusaybin’in burada değerli yeri, benim doğduğum mahallem buranın en büyük üç mahallesinden biri ve Kışla mahallesi diye bilinir. Bu mahalle Kürtlerin çok ağır yaşadığı bir yerdir. Biz hasbelkader 3-5 Arap aile o mahalleye yerleşmişiz. Etrafımızda herkes, sokaktaki insanların hepsi Kürt. Biz 6-7 haneyiz. Kürtlerle iç içe yaşadım. Meskende Arapça sokakta oynarken karşılaştığımız lisan ise Kürtçeydi. Öbür mahallelerden biri de merkez Mahallesi burada da Araplar çok fazla yaşıyor. Bir de Yıldırım Mahallesi diye bir yeri var burası da daha çok memurların, dışardan gelenlerin olduğu, Arap ve Kürt olmayanların yaşadığı mahalle var. Trenin ne kadar özel bir şey olduğunu ben yıllardır anlatır dururum. Ben demiryolcu çocuğuyum derim. Bir demiryolcu çocuğuyum kitaplığımda özel bir demiryolu kısmı vardır”.
HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar’ın değerlendirmeleri şöyle:
BİR ORTADA GÜZEL YAŞAMAK KONUSUNDA DÜŞÜNCELERİMİZ VAR: Tahlil süreçlerini, çatışma tecrübelerini hem yerinde ve hem masa başında çalıştım. Türkiye çok sıkıntı bir ülke, hem bir ortada yaşanılması kaçınılmaz beşerler topluluğudur, yani yazgıdır bir ortada yaşamak. Hem de bir ortada yaşamanın çok sıkıntı olduğu bir ülkedir. Yani bir ortada yaşamak zorunda olduğumuzu Türkiye’de yaşayan bütün topluluklar biliyorlar. Ancak bir ortada düzgün yaşamak konusunda düşüncelerimiz var. Düzgün yaşamanın altını şöyle doldurayım. Birbirimize hürmet duyarak, birbirimizin kimliğini tanıyarak. İşte demokrasi içinde, özgürlük içinde, eşitlik içinde vs. diyerek birçok kavram sıralayabiliriz burada.
BARIŞ BİR SONUÇ DEĞİL BİR SEYAHATTİR: Bu zenginliği bir birimizi çoğaltacak bir sisteme dönüştürme konusunda düşüncelerimiz çok var. Bunun en kıymetli nedenlerinden biri geçmiş travmalarla hesaplaşmayı beceremiyor olmamızdır. Şayet bunu becerebilseydik bugün çok daha güzel bir yerler olabilirdik fakat Türkiye’de bu kadar üst üste binmiş büyük hatalar ve çok ağır travmalar var. 1915’i başlangıç alırsak o tarihten bu güne işlenmiş ağır kabahatler ve travmaları sıralasak uzun bir liste olur. Bunlarla yüzleşemedik bunlarla hesaplaşamadık. Hesaplaşmak neden gereklidir? Orada kabahatin nasıl işlendiğinin ortaya çıkarılması bir. İki, bu hatalardan büyük acı çekmiş bireylerin ve toplulukların acısının tanınması ve böylelikle yaraların sarılması. Üç, bunlar üzerine bir demokrasi kültürü yaratmak. Bunu beceremeyince bu artık daima ayağımıza dolanıyor. Büyük cürümler var ve bunlar üzerine kurulmuş ismi konulmuş ya da konulmamış bir paydaşlık var bu iştirak hâkim bir zümre yaratmış. Bu daima devlet zihniyetinde karşımıza çıkıyor. Barış bir sonuç değil bir seyahattir, yüzleşme de bir son durum değil bir büyük gayrettir.
DÜZGÜN PARTİ İLE DE DİYALOĞA AÇIĞIZ: Temas dönüştürür. Ben hayatın her alanında buna inanıyorum. Yalnızca o denli romantik bir yaklaşım da değil benimkisi. Temas etmeden dönüştürmek de çok zordur. Gelecek Partisi’nin şu bagajı var, CHP’nin bu bagajı var kabul ediyorum doğrudur oburlarının da var. Biz Düzgün Parti ile de diyaloğa açığız. Şayet artık bu ağır devirden çıkmak istiyorsak geleceği konuşalım. Geçmişi konuşabilmemiz için olağanlaşmaya gereksinimimiz var. Bu kadar olağandışı kurallarda hiçbir kimse ne kendisinin ne de oburunun kabahatleriyle samimi bir hesaplaşma yapamaz. O nedenle uzlaşmayı geleceğe dönük aşikâr temel kurallar çerçevesinde gerçekleştirebilirsek, hesaplaşma yüzleşme hakkımızı gizli tutarak bunu yapabiliriz.
NEFRET BİR HİSTİR, SİYASET YERİNE GEÇMEZ: Almanya’da bir konferansta sorulmuştu. Bu kadar büyük bir sorumluluğu olan bir parti ile lokal seçimlerde nasıl ittifak yapabildiniz. Daha doğrusu nasıl takviye verdiğimizi soruyorlar. Ben de dedim ki nefret siyaset değildir. Nefret bir histir, siyaset yerine geçmez. Öfke de değerli bir histir fakat nefret farklı bir durumdur. Öfke farklı biçimlerde siyasete aktarılabilir. Lakin nefreti siyasete geçirirseniz siyaseti yok edersiniz. O nedenle nefret üzerinden değil, olağanlaşma, diyalog ve geleceğe dair âlâ şeyler üzerinden yürümek gerekir. Gayretimiz bu.
ÖFKELERİNİN NEDENİ, DİK DURMAMIZ: Dik duran daima çaba eden bir güç varsa, bu çeşit yapıların zaafları daha fazla ortaya çıkabiliyor. HDP’ye bu kadar öfke duymalarının temel nedeni budur bence. Yani boyun eğmiyor, dik duruşunu sürdürüyor. Bu kadar çok baskıya, bu kadar eziyete, zulme karşın yoluna devam eden bir kitle bir hareket bir uğraş var. Bu da kimyalarını bozuyor. Aslında kimyaları da karışık şayet bu türlü bir çaba gücü olmasaydı bu uğraş karşısında muhtemelen artık gün yüzüne çıkan bu hesaplaşmalar, son Sedat Peker olayı mesela çok sessiz geçiştirilebilirdi. MHP ile ortalarındaki bazen gün yüzüne çıkan o atışmalar yumuşak bir biçimde halledilebilirdi. Lakin güçlü bir gayret olduğu için bu kadar saklı gizli yürütülemiyor bu iç hesaplaşmalar.