ANKARA – CHP Küme Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç tarafından hazırlanan “Gelir Vergisi Kanunu ile Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında (Sosyal Refah) Kanun Teklifi” TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Teklif ile “asgari fiyattan kesilen gelir vergisinin kaldırılması”, “en düşük emekli aylığının net “asgari fiyat düzeyine yükseltilmesi” ve “dini bayramlar öncesinde yapılan ikramiye ödemelerinin 1500 TL’ye çıkarılması ve 506 sayılı Toplumsal Sigortalar Kanununun süreksiz 20’nci hususu kapsamındaki sandıklardan aylık almakta olan emeklilerin de yararlanması ve emeklilere verilen bayram ikramiyesi ölçüsünün her yılbaşında gerçekleşen enflasyon oranında arttırılması” öngörülmekte. Teklifin münasebetinde şu değerlendirmelere yer verildi:
TABAN FİYAT GEÇİM FİYATI OLMAKTAN ÇIKTI: Yurttaşlarımızın adil ve elverişli şartlarda, insanca yaşama imkanı sağlayacak bir fiyat karşılığında çalışması anayasal bir mecburilik olduğu kadar toplumsal devletin de gereğidir. Ülkemizde minimum fiyat ile çalışan sayısı hayli yüksek seviyededir. Kayıtdışı istihdam oranı TÜİK Eylül 2020 datalarına nazaran yüzde 32.2’dir. Bu nedenle minimum fiyatla çalışan personel sayısının 10 milyona yakın olduğunu söylemek de mümkündür. Mevcut taban fiyat ne yazık ki, bir geçim fiyatı olmaktan çıkmıştır. Milletlerarası alanda emekçinin ve ailesinin geçimini sağlamaya yönelik olarak belirlenen minimum fiyat ülkemizde geçimlik fiyat olmaktan çıkmıştır. Halihazırdaki 3.577,50 TL. brüt minimum fiyattan net 2.825,90 TL ele geçmektedir ve minimum fiyat 4 kişilik bir ailenin yalnızca minimum besin muhtaçlığını bile karşılamaktan uzaklaşmıştır. Türk-İş Konfederasyonunun datalarına nazaran açlık sonu 2021 Mart ayı itibariyle 2,735.97 TL iken yoksulluk hududu 8,911.97 TL.’dir. Minimum fiyat üzerindeki yükler fiyatın yüzde 21’ni oluşturmaktadır ve bir taraftan taban fiyatın net bedelini azaltırken, başka taraftan kayıtdışı istihdam üzere bir ekip ekonomik meselelere yol açmaktadır. Taban fiyat üzerindeki vergi yükü net geliri azaltmakta ve dolaylı olarak da patronların maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. Kanun teklifimiz ile çalışanın insan onuruna yaraşır bir ömür sürdürebilmesini sağlayacak seviyede fiyat alması unsurundan hareketle taban fiyat üzerindeki vergi yükünün de kaldırılması amaçlanmaktadır.
SALGIN EMEKLİLERİ VURDU: Salgından en çok etkilenen kısımlar ortasında yaşlı nüfus ve emeklilerin yer aldığı bilinmektedir. Yalnızca salgından değil gittikçe derinleşen ekonomik krizden de en çok hissesini alan ve etkilenen kesim emekliler olmuştur. Emekli aylıklarına 2020 yılı için yapılan artırım, enflasyondaki süratli yükselişi karşılamamakta, kurdaki yüzde 100’ü aşan artış ve enflasyon artışı tüm yaşamsal gereksinimlerin fiyatlarını artırmaktadır. Lüks sayılamayacak en temel besin unsurlarındaki fahiş artış, emeklilerin sağlıklı beslenmesi bir yana açlıkla gayret etmelerine sebep olmaktadır. Emeklilerin çabucak hepsi yoksulluk düzeyinin altında hayatını sürdürmektedir. Acil bir önlem olarak en düşük emekli aylığının taban fiyat düzeyine yükseltilmesi bir adım olacaktır. Pandemi sürecinde emeklilerin yaşadığı ekonomik düşüncelere bir nebze olsun deva olabilecek bu adımın bir an evvel atılması gerekmektedir.
BAYRAM İKRAMİYESİ ERİDİ: CHP’nin emeklilere bayram ikramiyesi verilmesine ait seçim vaadi sonucun düzenleme yapılmış ve 20018’den bu yana her yıl iki bayram öncesinden emekli vatandaşlarımız 1.000 TL bayram ikramiyesi almışlardır.
İkramiyenin maktu bir ödeme olması nedeniyle emekliler açısından satın alma gücü düşmüş, süratle yükselen fiyatlar karşısında aktifliğini yitirmiştir. Öte yandan 2020 Mart ayında ülkemizde ortaya çıkan Covid-19 pandemisi nedeniyle emeklilerimizin mecburî harcamaları artmış, almakta oldukları emekli aylıkları ve emekli ikramiyesi gereksinimlerini karşılayamaz haline gelmiştir. Bu çerçevede pandemi nedeniyle emekli aylıklarının en düşük düzeyinin minimum fiyat düzeyine çıkarılmasına ait düzenlemeye paralel olarak emekli ikramiyelerinde de satın alma gücündeki düşüşü önleyecek seviyede bir uygunlaştırma yapılması ve bu güzelleştirmenin ikramiyelerin her yıl enflasyon oranında arttırılarak emekli ikramiyelerinin satın alma gücünü muhafazası gerekmektedir. Kanun Teklifi ile emeklilerimize ödenen bayram ikramiyelerinin 1000 TL’den 1500 TL’ye çıkarılması ve bankalar, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsalardan emekli olmuş ve hala 506 Sayılı Kanun kapsamında aylıklarını almakta olanların da emeklilere sağlanan bayram ikramiyesi hakkından yararlanmalarının sağlanması amaçlanmaktadır.” (DUVAR)