Yunus Ülger
Almanya basınında Avrupa Birliği’nin (AB) Rus petrolüne ambargo kararı olumlu bulunmakla bir arada birçoğu “hafif ambargo” başlığıyla sundu.
Ambargoya başından beri karşı çıkan Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın ise AB’nin ambargo kararını hafiflettiği savı basında “Orban’ın zaferi” olarak yorumlandı. İstisnalar sebebiyle Rusya’nın petrol geliriyle savaş kasasını doldurmaya devam edeceği, Macaristan’ın da ucuz petrol sayesinde AB pazarında avantaj elde edeceği ileri sürüldü.
Gelecek ağustos ayında yürürlüğe girecek ambargo uzlaşmasında başta Macaristan olmak üzere kimi AB ülkelerine geçiş devri ve istisnalar sağlanması sebebiyle uzlaşma, “hafif, istisnalı, belgisiz, Viktor Orban’ın zaferi” başlıklarıyla verildi. Yorumlarda Rusya’ya doğal gaz ambargosunun kaçınılmaz olduğuna dikkat çekilerek, petrol ambargosunda yaşanan meseleler ve çekişmelerin bu hususta da yaşanacağı hatırlatıldı.
‘AB’DE GÖRÜŞ AYRILIKLARI’
Berlin’de yayımlanan Tagesspiegel gazetesi, “Orban’ın Zaferi” başlıklı yorumunda, haftalar süren pazarlık sonunda varılan uzlaşmanın, AB’nin Rusya’ya karşı yaptırımlar konusunda birliğindeki çatlakları gösterdiğini yazdı. Bu çatlakların gitgide arttığı belirtilerek, uzlaşmada istisnaların ne kadar müddet geçerli olacağının belgisiz olduğuna dikkat çekildi. Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın istediklerini elde ettiği, kendisinin bunu ülkesinde büyük bir muvaffakiyet olarak satacağı savunuldu. Ayrıyeten, Rusya’dan ucuz petrol almaya devam ederek, AB iç pazarında avantajlı pozisyona geleceği ileri sürüldü.
‘KAĞIT ÜZERİNDE BİR AMBARGO’
Tekrar Berlin’de yayımlanan die Tageszeitung gazetesi de ambargoyu yetersiz bularak, “Kağıt üzerinde bir ambargo” olarak niteledi. İstisnalar ve geçiş periyodu olmak üzere birçok hususta belirsizlik bulunduğunu yazan gazete, Macaristan’ın yanısıra Yunanistan’ın da istediğini elde ettiğini belirtti. Yunanistan, AB’nin deniz yoluyla Rusya’nın petrol satışının tümüyle yasaklanmasını engelledi, yalnız bunun için AB limanlarını kullanamayacak. Gazete, petrol ambargosu sebebiyle akaryakıt fiyatlarının artmaya devam edeceğini hatırlatarak, İspanya ve Yunanistan’ın buna karşı AB’den fiyat tavanı belirlemesini talep ettiğini yazdı. Almanya’nın buna karşı çıktığı hatırlatılarak, bunun da öbür bir çekişme konusu olacağı belirtildi.
‘RUSYA’YA YUMRUK YERİNE TOKAT’
Avusturya’da yayımlanan der Standard gazetesi ise, Rusya’ya petrol ambargosunu, “Rusya’ya yumruk yerine tokat” başlığıyla niteledi. Uzlamayı, “asgari bir uzlaşma” pahalandıran gazete, AB’nin kendi politik kuralları sebebiyle siyasi hareket alanını sınırladığını ve Rusya karşısında kendisini küçük düşürdüğünü yazdı. Bu yorumuyla AB’de kararların oy birliği ile alınması kuralını hatırlatan gazete, yalnızca Macaristan’ın ağır bir ambargoyu engelleyebildiğini belirtti. Doğal gaz ambargosu gündeme geldiğinde bu defa Avusturya’nın “kötü adam” rolü oynayacağını ileri sürdü.
‘OY BİRLİĞİ KURALI KALDIRILMALI’
AB Meclisi Avrupa Halk Partisi Kümesi Lideri Manfred Weber, Deutschlandfunk radyosunu verdiği demeçte, AB’de kararlarında oy birliği şartının kaldırılmasını talep etti. “AB, karar alma sistemlerinde oy birliği şartını tartışmaya açmalı” diyen Weber, Macaristan ve öbür ülkelerin vetosu sebebiyle Putin’in petrolden para kazanmaya devam edeceğini söyledi. Weber, uzun vadede ise ambargonun Rusya’ya ziyan vereceğini savundu.
YÜZDE 90 AZALTMA AMACI
AB’nin Rusya’ya petrol ambargosu, Rusya’dan deniz yoluyla petrol alımının durdurulmasını öngörüyor. Bu durumda Druscha boru sınırından Avrupa ülkelerine petrol taşınması sürecek. AB, bu yılın sonuna kadar Rusya’dan petrol ithalini yüzde 90 oranında azaltmayı hedefliyor. İstisna ülkeler içinde olmalarına rağmen Almanya ve Polonya yıl sonuna kadar Rusya’dan petrol ithalini durduracağını bildirdi. Almanya şu anda Rusya’dan petrol ithalini yüzde 12’ye indirmiş bulunuyor. Savaş başında bu oran yüzde 35 dolayındaydı.
AB 2020’DE 440,3 TON PETROL İTHAL ETTİ
AB ülkeleri, 2020 yılında farklı ülkelerden 440,3 ton petrol ithal etti, bunun 113 milyon tonu Rusya’dan geldi. Bunu Norveç (38,3 milyon), Kazakistan (37,3 milyon), Amerika (35,5 milyon), Suudi Arabistan (34,6 milyon) ve öbür ülkeler (181,7 milyon) izledi. Öte yandan güç ambargosu Rusya’nın güç gelirini azaltmak yerine artırmış. Buna nazaran güç fiyatlarının artması sebebiyle Rusya’nın güç geliri 13,7 milyar euro artmış.
