ABD Dışişleri Bakanlığı ülkelerde dini özgürlüklerin durumunu mercek altına alan yıllık Dini Özgürlükler Raporu nun Avcılar Escort sonuncusunu yayınladı Raporun Türkiye kısmında hükümetin dini özgürlükler konusundaki uygulamalarına tenkitler yöneltildi 2021 yılını kapsayan raporun Türkiye kısmında anayasanın ülkeyi laik bir devlet olarak tanımladığı vicdan dini inanç tabir ve Beylikdüzü Escort ibadet özgürlüğünü öngördüğü ve dini nedenlerle ayrımcılığı yasakladığı belirtildi Diyanet İşleri Başkanlığı nın vazifelerine değinilen raporda bu kurumun İslam la alakalı dini bahisleri yönetim ve koordine ettiğine ve vazifesinin İslam Esenyurt Escort ın uygulanmasını sağlamak dini eğitim sunmak ve dini kurumları yönetim etmek olduğuna değinildi
Raporda medyaya nazaran Müslüman Uygur toplumunun birtakım üyelerinin Çin Halk Cumhuriyeti nin Uygur diasporası üyelerini Çin e hudut dışı etmeme siyasetini değiştirmesi için Türk hükümetine baskı yapma teşebbüslerinde bulunduğu tarafında korkular taşıdıkları belirtildi Medyadaki haberler ve hükümetin kamuoyuna yaptığı açıklamalara nazaran Ankara nın genelde ülkedeki Uygurları müdafaada istekli davrandığı yıl içerisinde rastgele bir Uygur u Çin e hudut dışı etmediği ve siyasetini değiştirmeyi planladığı tezlerini daima olarak yalanladığına işaret edildi
Raporda Temmuz ayında 9 Kürt Sünni imamın tutuklandığı imamlara terörle alakalı ve Kürtçe vaaz verdikleri gerekçesiyle suçlamalar yöneltildiği bu şahısların daha sonra hür bırakıldığı istikametindeki haberlere de atıfta bulunuldu İmamları temsil eden avukatın medyaya müvekkillerinin seçtikleri lisanda vaaz verememeleri nedeniyle din ve inanç özgürlüklerinin açıkça ihlal edildiğini söylediği belirtildi
‘İNSAN HAKLARI AKSİYON PLANI YASALAŞMADI’
RTÜK ün Mart ayında toplumun dini bedellerine hakaret ettikleri gerekçesiyle Halk TV ve TELE1 i para cezasına çarptırdığının kaydedildiği raporda bağımsız Türkiye medyasının RTÜK un bu adımlarını hükümeti eleştiren medya kurumlarına karşı sıkça uygulanan bir misilleme aracı olarak nitelediği söz edildi Birebir ay Anayasa Mahkemesi nin dini pahalara hakaret eden tweetler paylaştığı gerekçesiyle bir gazeteciye 7 ay mahpus cezası veren bölge mahkemesinin kararını onayladığı detayına da raporda yer verildi
Hükümetin mart ayında iki yıl içinde uygulamaya sokulmak üzere İnsan Hakları Aksiyon Planı açıkladığı ve planda dini azınlık toplulukları için ıslahatlar öngördüğü anımsatılan raporda bununla birlikte planın yasalaşmadığı ve dini kümelerin temsilcilerinin de planın açıklanmasından sonra hükümetle olan etkileşimlerinde rastgele bir değişiklik rapor etmedikleri belirtildi
‘HÜKÜMET YETKİLİLERİ ANTİSEMİTİK TELAFFUZLAR KULLANIYOR’
Hükümet yetkililerinin konuşmalarında antisemitik telaffuzlar kullanmaya devam ettiğine değinilen raporda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın Mayıs ayında İsrailliler için bunlar 5 yaşında 6 yaşındaki yavruları öldürecek kadar katil Bunlar kan emmekle lakin doyar biçiminde sözler kullandığı hatırlatıldı
Raporda hükümetin Müslüman olmayan dini azınlıkların bilhassa de yalnızca Ermeni Ortodoks Hıristiyanlar Museviler ve Rum Ortodoks Hıristiyanlar ı kapsayan Lozan Mutabakatı yorumu kapsamında tanınmayan kümelerin haklarını sınırlamaya devam ettiği de belirtildi Medya ve sivil toplum örgütlerinin Protestan cemaatlerin Türk vatandaşı olmayan önderlerine karşı ülkeye giriş yasağı ve sınırdışı etme üzere muameleler sergilendiğini bildirdiğine değinilen raporda dini azınlık kümelerinin üyelerini eğitme faaliyetlerinin de kısıtlanmaya devam ettiği Heybeliada Ruhban Okulu nun hala kapalı olduğu kaydedildi
‘DİNİ AZINLIK KÜMELERİNİN EĞİTİMİ KISITLANIYOR’
Hükümetin Sünni Müslüman din beşerlerine eğitim vermeye devam ederken öteki kümelerin ülke içerisindeki kendi üyelerini eğitmesini ise kısıtladığı söz edildi Ocak ayında bir Ermeni Hıristiyan parlamenterin Kütahya da lokal maddelerce korunan 17 inci yüzyıldan kalma bir Ermeni kilisesinin yıkılmasını kınadığı bunun yanında Süryani Ortodoks Metropolitliği ne nazaran İstanbul da yeni bir Süryani Ortodoks kilisesinin inşasının sürdüğü belirtildi
Raporda tekrar medya haberlerine atfen ibadet yerleri ve mezarlıklara karşı münferit vandalizm hareketlerinin görülmeye devam ettiği kaydedildi Bununla ilgili kimi olayların sıralandığı raporda örneğin şubat ayında Manisa nın Akhisar ilçesinde bir Yahudi mezarlığının kapısının kimliği bilinmeyen şahıslarca tahrip edildiği mart ayında da polisin İstanbul un Ayvansaray bölgesindeki tarihi Kasturya Sinagogu nun kapısının ateşe verilmesiyle ilgili soruşturma başlattığı söz edildi 11 Temmuz da İstanbul un Kadıköy semtinde Surp Tavakor isimli Ermeni kilisesinin kapılarında üç kişinin dans ederken kendilerini görüntüye çektikleri ve kapıdaki çarmıha ziyan verdikleri olaya da yer verilen raporda hükümet yetkililerinin bu bireylerin davranışını kınadığı kelam konusu bireylerin daha sonra gözaltına alındığı ve akabinde hür bırakıldığı kaydedildi
Aralık ayında üç şüphelinin dini pahalara hakaret suçlamasıyla yargılandığı isimli sürecin yıl sonu itibariyle hala devam ettiği belirtilen raporda eylül ayında da Mersin de kimliği bilinmeyen şahıslarca Kürt Aleviler e ilişkin meskenlerin duvarlarına Kürt Aleviler defolun halinde yazıların yazıldığı haberlerine alıntı yapıldı
Toplumsal medya ve yazılı basında antisemitik ve nefret telaffuzlarının devam ettiği tespitinin de yer aldığı raporda ağustos ayında toplumsal medyadaki birtakım şahıslar ve gazetecilerin ülke genelinde tesirli olan yıkıcı yangınlarla Türkiye de yaşayan yabancı bir haham ortasında ilişki kurduğu belirtildi 18 Haziran da Yahudi toplumunun temsilcilerinin Boğaziçi Üniversitesi nde hareket yapan akademisyenler için Hepiniz şerefsizsiniz Hainsiniz Yahudisiniz diyen bir sıhhat ve toplumsal hizmetler sendikasının liderine dava açtığı tarafındaki haberlere de raporda atıf yapıldı
Raporda 25 Ekim de Lider Joe Biden ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken ın Washington da Fener Rum Patriği Bartholomeos u ağırlamalarına da yer verilirken görüşmelerin akabinde Beyaz Saray ın dini özgürlüklerin temel bir insan hakkı olarak kıymetini görüştüler biçimindeki açıklama yaptığı Blinken in da Dünya genelinde Ortodoks Hıristiyan toplumuyla ve Türkiye de ve bölgedeki dini azınlıklarla iştirakimize paha veriyoruz diye tweet attığı hatırlatıldı
ERDOĞAN’A ‘KINAMA’ AÇIKLAMASI HATIRLATILDI
ABD Büyükelçisi Türkiye yi ziyaret eden üst seviye Amerikalı yetkililer ve başka büyükelçilik ve konsolosluk yetkililerinin hükümet yetkililerine dini çeşitliliklere hürmet ve yasalar altında eşit muamelenin ehemmiyetini vurgulamaya devam ettiği de vurgulanan raporda 18 Mayıs ta ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsünün Cumhurbaşkanı Erdoğan ın antisemitik telaffuzunu kınayan bir açıklama yayınladığı anımsatıldı
Raporda Amerikalı yetkililerin hükümete dini kümeler üzerindeki kısıtlamaları kaldırma ve mülklerin iadesi konusunda ilerleme sağlanması davetlerinde bulunduğu belirtildi Dışişleri Bakanı dahil üst seviye Amerikalı yetkililerin Heybeliada Ruhban Okulu nun tekrar açılması ve ülkedeki tüm topluluklardan ruhlar üyelerinin eğitimine müsaade verilmesi davetlerini lisana getirmeyi sürdürdüğüne işaret edilen raporda mayıs ayında ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı nın İstanbul da Patrik Bartholomeos la görüştüğü ayrıyeten Aya Yorgi Kilisesi ni ziyaret ettiği büyükelçilik ve konsolosluk yetkililerinin de geniş yelpazede İslami başkanlar ve dini azınlık toplumu başkanlarıyla toplantılar düzenlemeyi sürdürerek dini özgürlükler ve dinlerarası müsamahanın kıymetini vurguladıkları ve rastgele bir dini kümenin üyelerine karşı ayrımcılığı kınadıkları kaydedildi
Raporda Türk hükümetine nazaran nüfusun yüzde 99 unun Müslüman ve bu bölümün yüzde 78 inin de Hanefi Sünni mezhebinden olduğu başka dini kümelerin temsilcilerinin varsayımlarına nazaran bu kümelerin da nüfusun yüzde 0 2 sini oluşturduğu belirtildi KONDA nın 2019 yılı ocak ayında yayınladığı son ankete nazaran nüfusun yüzde 3 ünün kendilerini ateist yüzde 2 sinin de rastgele bir dine inanmayan olarak tanımladığı kaydedildi
Alevi kümelerinin başkanlarının varsayımlarına nazaran Alevi Müslümanlar ın nüfusun yüzde 25 ila 31 ini oluşturduğu söz edilirken KONDA araştırma şirketininse Alevi nüfusunu 5 milyon civarı kişi yani nüfusun yaklaşık yüzde 6 sı olarak varsayım ettiği belirtildi Şii Caferi toplumununsa nüfusun yüzde 4 ünü oluşturdukları varsayımında bulunduğu kaydedildi
Müslüman olmayan dini kümelerin çoğunlukla İstanbul da ve öbür büyük kentlerde ayrıyeten güneydoğuda toplandığı tabir edilirken tam sayılar mevcut olmasa da bu kümelerin kendi varsayımlarına nazaran ülkede yaklaşık 90 bin Ermeni Ortodoks Hıristiyan 25 bin Roma Katolik 12 ila 16 bin Yahudi nin olduğu bilgisi paylaşıldı Bunun yanında 25 bin Süryani Ortodoks Hıristiyan 15 bin Rus Ortodoks Hıristiyan ve 10 bin Bahai nin bulunduğunun kestirim edildiği belirtildi Ayrıyeten 7 ila 10 bin Protestan ve evanjelik Hıristiyan mezhepler 5 bin Yehova Şahitleri 3 binin altında Keldani Hıristiyanları 2 bin 500 den az Rum Ortodoks Hıristiyan ve 1000 in altında Ezidi nin olduğu söz edildi Amerika’nın Sesi